Od co najmniej trzech dekad podhalański strój przeżywa okres swoistego odrodzenia, zarówno pod względem skali społecznego występowania, jak również pojawiających się w nim rozwiązań dekoracyjno-krawieckich. Jego ogromna popularność wyzwala nowe zjawiska w zakresie krawiectwa i związanego z nim rękodzieła, przynosząc zróżnicowane w formie i stylistyce ubiory, które można nazwać ogólnie regionalnymi. Przemieszanie różnych porządków, dowolność w łączeniu tego co dawne z nowoczesnością, nieustanne eksperymentowanie i duża swoboda w zakresie tworzenia  nowych form, to znamienne cechy współczesnego krawiectwa podhalańskiego. Różnorodność i wielość jego odmian jest tak ogromna, że wprawia w zakłopotanie nie tylko obserwatorów z zewnątrz, ale i samych górali. Dziś na Podhalu samo posiadanie stroju nie jest bowiem niczym szczególnym, musi on jeszcze być modny. Co za tym idzie, niektóre góralki mają nawet do kilkudziesięciu kompletów góralskich ubrań, a funkcja estetyczna w wyrazisty sposób zaczęła dominować nad użytkową, tworząc dogodne warunki dla rozwoju mody, która – jak pisze Gertrud Lehner – pojawia się wtedy, gdy przyjemność strojenia się i chęć imponowania czymś nowym zaczyna górować nad praktycznymi funkcjami stroju. Co więcej, w przypadku współczesnego stroju urzeczywistnia się też wpisany w modę swoisty paradoks, polegający na kreowaniu własnego, niepowtarzalnego wizerunku przy jednoczesnym demonstrowaniu przynależności do określonej grupy.

Mówiąc o stanie współczesnego stroju podhalańskiego, należy zaznaczyć, że obecnie nikt już na co dzień nie ubiera się „po góralsku” – oczywiście za wyjątkiem sytuacji, w których strój traktowany jest jako uniform roboczy noszony np. przez kelnerki i kelnerów w regionalnych restauracjach, fiakrów czy też muzykantów przygrywających turystom „do kotleta”. Podkreślić też trzeba, że nie wszyscy mieszkańcy Podhala korzystają ze stroju i identyfikują się z treściami, do których on odsyła. Obraz współczesnej kultury regionalnej Podhala rysuje się zatem jako dynamiczna kompozycja postaw, wartości, idei, praktyk, zachowań oraz wątków i elementów pochodzących z różnych „porządków” kulturowych. Mieni się odcieniami tego, co dawne i współczesne, lokalne i globalne, góralskie i „pańskie”, konkretne i abstrakcyjne. Należy dodać, że owa mozaika – będąca znamienną egzemplifikacją glokalizacji – układana jest na solidnym gruncie ideowym, wypracowanym przez podhalańskich regionalistów, którzy już na początku XX wieku pod wpływem propagatorskiej działalności młodopolskich elit intelektualnych podjęli społeczne dzieło na rzecz zachowania rodzimej tradycji.

Opracowanie na podstawie: Stanisława Trebunia-Staszel, Puls tradycji we współczesnej kulturze. Podhalańska transpozycja, w: Nowe czytanie tradycji. Z inspiracji Rokiem Kolbergowskim, red. Ewa Nowina-Styczyńska, Sebastian Latocha, Łódź 2016

Stanisława Trebunia-Staszel – etnolog i antropolog kulturowy, dyrektor w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ; zajmuje się etnografią Polski i Karpat, muzeologią, antropologią wojny; interesują ją m.in. współczesne procesy odnawiania i tworzenia wspólnot lokalnych i regionalnych.